گفتار اول: فضای مجازی
در فضای مجازی نباید به اطلاعات بدون تحقیق اعتماد کرد.
منابع تخصصی علاوه بر گزارش، تفکر و نظر تخصصی خود را نیز بیان می‌کنند.
پذیرش نظر متخصص در یک موضوع را "تقلید" و شخص پذیرنده را "مقلد" می‌نامند.
حتی وقتی به خبرگزاری‌ها یا متخصصان مراجعه می‌کنیم، از نوعی تفکر پنهان استفاده می‌کنیم.
مثلاً، آگاه بودن از تخصص یک پزشک و اعتماد به نظر او درباره بیماری‌مان، نوعی تفکر است.
تصمیم‌گیری بر اساس اینکه "او پزشک متخصصی است و نظرش معتبر است، پس باید این دارو را مصرف کنم"، نشان از استفاده از تفکری پنهان دارد.
گفتار دوم: اصطلاح اجتهاد
اصطلاح "اجتهاد" معمولاً در زمینه فهم دین استفاده می‌شود و به معنای تلاش تخصصی یک فرد در رشته‌ای خاص برای حل مسائل علمی است.
اعتبار منابع معتبر بر اساس میزان تخصص و تعهد آنها استوار است.
هر چه تخصص و تعهد بیشتر باشد، واقعیت بهتر و با صداقت بیشتری بیان می‌شود.
گفتار سوم: منابع معصوم از خطا
منابع معصوم از خطا، مانند پیامبران، به طور کامل قابل اعتماد هستند.
در دنیای امروز، رسانه‌ها مهم‌ترین ابزار انتقال مفاهیم هستند. با وجود حجم زیاد رسانه‌ها و محتوای آنها و نیز خطر سوءاستفاده، باید در تعامل با رسانه‌ها دقت کرد.
مشکلات فکری و اعتقادی زیادی ناشی از رسانه‌هایی است که فاقد صداقت و دقت لازم هستند.
یافتن رسانه‌ای که همیشه خبر صحیح بدهد، نادر است، بنابراین باید به دقت و با معیارهای مشخص به اطلاعات آنها اعتماد کرد.
گفتار چهارم: تحقیق در مورد رسانه ها
اخبار رسانه‌ها را نباید بدون تحقیق کامل درباره منبع آنها باور کرد.
قرآن کریم نیز بر اهمیت تحقیق و تأیید منبع خبر تأکید کرده است.
رسانه‌ها معمولاً تنها بخشی از واقعیت را منتقل می‌کنند، که می‌تواند منجر به انحراف محتوایی شود.
برای جلوگیری از تأثیرپذیری از رسانه‌ها، بهتر است هنگام نقل اخبار بگویید "در رسانه ... نوشته شده بود"، تا جای بررسی و تحقیق برای شما و دیگران باقی بماند.
گفتار پنجم: میزان تخصص یک رسانه
هنگام مواجهه با محتوای تخصصی در رسانه‌ها، باید میزان تخصص و تعهد صاحب محتوا را ارزیابی کنید.
پیروی از منابع متخصص و متعهد تقلید عاقلانه نامیده می‌شود، اما پیروی از منابع غیرمتخصص یا غیرمتعهد تقلید کورکورانه است که قرآن بارها از آن مذمت کرده است.
در دنیای امروز، همچون دوران جاهلیت، بسیاری از مردم دچار این مشکل هستند.
منبع: کتاب بی نهایت
نویسنده: استاد محمد حسن وکیلی