جلسه اخلاق عمومی
دوشنبه 22/2/1404
این جلسه که در دهه کرامت برگزار شد، به سخنرانی مدیریت مدرسه علمیه حضرت خدیجه سلام الله علیها به شرح حدیثی از امام رضا علیه السلام پرداخته شد. خلاصه این جلسه به شرح زیر است:
محمد بن یعقوب از محمد بن یحیی، از احمد بن محمد بن عیسی، از احمد بن محمد بن ابی نصر، از ابو الحسن الرضا علیه السلام نقل می‌کند: «لا تمل من الدعاء فانه من الله بمکان، وعليك بالصبر وطلب الحلال وصلة الرحم، وإياك ومكاشفة الناس. فإنا أهل بیت نصل من قطعنا، ونحسن إلى من أساء إلينا، فنرى والله في ذلك العاقبة الحسنة.»« وسایل الشیعه، جلد 7، صفحه 84 »
احمد بن محمد بن ابی نصر یکی از اصحاب خاص امام رضا علیه السلام است. امام رضا علیه السلام فرمودند: «لا تمل من الدعاء فانه من الله بمکان»، یعنی هرگز از دعا کردن خسته نشوید، زیرا دعا در پیشگاه خداوند جایگاه ویژه‌ای دارد. این بدان معناست که هیچ‌کس نمی‌تواند دعا کند و خداوند به او توجه نکند. اگر خداوند توجه نکند، به این دلیل است که ما دعا نکرده‌ایم. این موضوع در قرآن نیز آمده است: «قُلۡ مَا يَعۡبَؤُاْ بِكُمۡ رَبِّي لَوۡلَا دُعَآؤُكُمۡۖ فَقَدۡ كَذَّبۡتُمۡ فَسَوۡفَ يَكُونُ لِزَامَۢا» (غافر: 50). بنابراین، اگر دعا کنید، حتماً خداوند به شما توجه خواهد کرد، چنانکه در قرآن فرموده است: «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ».
امام رضا علیه السلام به ما یادآوری می‌کنند که دعا سلاح مؤمن است و با دعا کردن، کارها انجام می‌شود. دعا از تلاوت قرآن و نماز مستحبی بالاتر است. در حدیثی دیگر آمده است که اگر کسی توفیق دعا کردن پیدا کند، باید بداند که خداوند به او پاسخ می‌دهد، حتی اگر در ظاهر جواب دعا را نبیند. ممکن است دعاهای ما باعث رفع بلاها و جلب نعمت‌ها شود، اما ما از آن بی‌خبر باشیم.
در ماه ذی‌القعده، بخصوص در دهه کرامت و ولادت‌های بزرگ، زیارت امام رضا علیه السلام و خواندن دعاها بسیار سفارش شده است. همچنین، نماز روز یکشنبه در این ماه مستحب است. این نماز را باید به نیت همگان بخوانید و برای خود و دیگر مؤمنان دعا کنید.
امام رضا علیه السلام همچنین بر اهمیت صبر تأکید کردند: «عليک بالصبر»؛ صبر در زندگی و در مواجهه با مشکلات لازم است. صبر بر انجام عبادات و ترک گناهان و صبر در مصیبت‌ها پاداش بی‌حساب دارد. کسانی که صبور نیستند، زندگی خود و اطرافیانشان را دشوار می‌کنند، در حالی که صبر به آرامش و راحتی منجر می‌شود.
سپس امام رضا علیه السلام به «طلب الحلال» اشاره می‌کنند. مردان خانواده موظفند برای خانواده خود لقمه حلال بیاورند. این موضوع در قیامت مورد سؤال قرار می‌گیرد و مسئولیت بزرگی بر دوش آنها است. همچنین، خانم‌ها باید مراقب باشند که از کجا روزی می‌آورند و از مالی که مشکوک است دوری کنند.
در ادامه، امام رضا علیه السلام بر «صله الرحم» تأکید کردند. ارتباط با خویشاوندان و نیکی به آنها، حتی اگر آنها به ما بدی کرده باشند، از اصول اخلاقی است که اهل بیت به ما آموخته‌اند. ما باید در روابط خود با دیگران، به ویژه خویشاوندان، نیکی کنیم و هرگز آنها را فراموش نکنیم.
امام رضا علیه السلام همچنین از ما خواسته‌اند که از تجسس در زندگی مردم پرهیز کنیم. نباید فضولی کنیم و به زندگی دیگران سرک بکشیم، زیرا این کار موجب آلودگی روح و کثیف شدن دل می‌شود.
در نهایت، امام رضا علیه السلام به ما یادآور می‌شوند که باید در زندگی خود به نیکی و احسان ادامه دهیم و با صبر و دعا، به سمت عاقبت حسنه حرکت کنیم. خداوند به ما توفیق دهد که از آموزه‌های اهل بیت علیهم السلام پیروی کنیم و در زندگی‌مان اخلاق امام رضایی را به کار ببندیم.
اللهم صل علی محمد و آل محمد
|