احتمال یک دارو

گفتار اول: احتمال یک دارو

وقتی یک دارو برای اولین بار منجر به بهبود بیماری می‌شود، احتمال می‌دهیم که دارو مؤثر بوده است، اما ممکن است عوامل دیگری هم نقش داشته باشند، مانند تغذیه خاص یا تغییر آب و هوا.

 با آزمایش‌های مکرر و دادن دارو به افراد مختلف، احتمال اثربخشی دارو افزایش می‌یابد و احتمال دخالت عوامل دیگر کاهش می‌یابد. پس از آزمایش‌های متعدد، تقریباً می‌توان مطمئن بود که دارو خود عامل درمان است، زیرا احتمال اینکه عوامل بیرونی در تمامی موارد نقش داشته باشند، عقلانی و معتبر نیست.

در این مثال، با استفاده از آمارگیری از موارد متعدد درمان بیماری، میزان تأثیر دارو محاسبه و یک نتیجه پزشکی حاصل می‌شود. ارزش حساب احتمالات به درصد احتمالی در قضایا بستگی دارد.

 
گفتار دوم:شناخت بیماری

 با دیدن چهره یک انسان، ممکن است به بیماری او پی ببریم، اما نمی‌توان با قاطعیت گفت او بیمار است، مگر شواهد به‌قدری زیاد باشد که احتمال مخالف را غیرمعقول کند. 

گفتار سوم: ‌کتاب علمی

 تصور اینکه یک کتاب علمی خودبه‌خود به‌وجود آمده و نویسنده نداشته یا توسط یک کودک بی‌سواد نوشته شده، این احتمالات بسیار نزدیک به صفر است.

 با حساب احتمالات، می‌توان به اطمینان و یقین رسید که برای زندگی و عقاید مفید است. 

گفتار چهارم: توضیح بیشتر در مورد احتمالات

برخی معتقدند به دلیل اینکه احتمال ریاضی هیچ‌گاه به صفر نمی‌رسد، نظام حساب احتمالات یقین‌آور نیست.

اما ذهن انسان بیشتر با کلمات کیفی مانند یقین و احتمال سروکار دارد تا درصدهای دقیق.

 احتمال‌ها به صورت کیفی در ذهن (مانند احتمال زیاد یا کم) درک می‌شوند و برای استفاده در محاسبات ریاضی به اعداد تبدیل می‌گردند. 

درک ذهنی از احتمالات به این معنا نیست که ذهن احتمال‌های بسیار کوچک را درک کرده و نادیده می‌گیرد؛ بلکه ذهن اصلاً آن‌ها را به وضوح نمی‌بیند.

گفتار پنجم:مثالی گویا

اگر کسی بگوید یک کتاب تخصصی بر اثر باد و پاشیده شدن مرکب به‌طور تصادفی درست شده است، ذهن ما واقعاً چنین احتمالی را نمی‌پذیرد، حتی اگر کسی بگوید منظورش احتمال یک در ده به توان هزار بود. 

حساب احتمالات در ذهن بیشتر کیفی است و تحلیل ریاضی آن در بسیاری از علوم رایج شده است.

منبع:کتاب بی نهایت
نویسنده: استاد محمد حسن وکیلی