گفتار اول: علم به امور نا محسوس
احتمال برقراری ارتباط با رادیو یا تلفن همراه در نقاط مختلف نشاندهنده وجود یا عدم وجود امواج است که با مشاهده و تفکر میتوان به وجود آنها پی برد.
این نشان میدهد که بسیاری از امور غیرمحسوس از طریق روشهای دیگر قابل شناخت هستند.
گفتار دوم:مثالی از امور نامحسوس
ملائکه که بر اساس آیات و روایات وجود دارند، با اینکه دیده نمیشوند، به طرق دیگری شناخته میشوند و در زندگی ما تأثیر دارند.
گفتار سوم: راه شناخت نامحسوس ها
تفکر از بزرگترین نعمتهاست که امکان فهم و شناخت بسیاری از امور را که حواس قادر به درک آنها نیستند، فراهم میکند.
توجه به وجود و تأثیرات امور غیرمحسوس میتواند در زندگی ما مهم باشد.
گفتار چهارم: نظری در زمینه شناخت حسی
اصالت حس:
در دورهای از تاریخ علم، برخی معتقد بودند که فقط شناختهای حسی معتبر است و دیگر انواع شناخت بیاعتبارند.
نقد:
این تفکر خطرناک بود، زیرا علم به مسائل کلی میپردازد و حس تنها به جزئیات محدود است. تفکر انسان را از مشاهده جزئیات به کشف قوانین کلی میرساند.
اصالت حس و تفکر:
مرحلهای دیگر از دانشمندان تنها حس و تفکر را معتبر دانسته و ارزش عقل را کنار گذاشتند.
نقد:
این نظر نیز نادرست است، زیرا برخی از قضایا، مانند عدم اجتماع نقیضین یا "جزء کوچکتر از کل است"، از طریق تجربه یا قیاس بهدستآمدهاند و همچنان معتبرند.
نقد: علم نیازمند ترکیب حس، تفکر و عقل برای ایجاد دانش معتبر است.